Gần 60 đơn vị chưa phân bổ hết vốn đầu tư công
Theo Bộ Tài chính, năm 2024, Thủ tướng Chính phủ đã giao kế hoạch đầu tư công vốn ngân sách nhà nước (NSNN) cho các bộ, cơ quan trung ương và địa phương là 657.349 tỷ đồng. Trong đó, vốn ngân sách Trung ương (NSTW) là 225.000 tỷ đồng, vốn ngân sách địa phương (NSĐP) là 432.349 tỷ đồng. Tổng số kế hoạch bố trí cho các dự án quan trọng quốc gia, dự án cao tốc, liên vùng, đường ven biển, dự án trọng điểm khác là 92.900 tỷ đồng và dự án, nhiệm vụ thuộc 3 chương trình mục tiêu quốc gia (CTMTQG) là 27.220 tỷ đồng.
Kế hoạch vốn cân đối NSĐP năm 2024 các địa phương giao tăng so với kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao (theo số liệu cập nhật đến thời điểm báo cáo) là 32.427 tỷ đồng. Kế hoạch vốn các năm trước đã được cho phép kéo dài tính đến thời điểm báo cáo là 105,2 tỷ đồng, trong đó: NSTW thuộc CTMTQG là 103,9 tỷ đồng, NSĐP là 1,3 tỷ đồng.
Bộ Tài chính cho hay, tổng kế hoạch giao năm 2024 (kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao, kế hoạch vốn cân đối địa phương giao tăng, kế hoạch các năm trước chuyển sang) là 689.881,1 tỷ đồng.
Tổng số vốn đã phân bổ là 664.484,9 tỷ đồng, đạt 101,09% kế hoạch vốn Thủ tướng Chính phủ đã giao (657.349 tỷ đồng). Trong đó, các địa phương giao tăng so với số kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao là 32.427 tỷ đồng. Nếu không tính số kế hoạch vốn cân đối NSĐP các địa phương giao tăng là 32.427 tỷ đồng, thì tổng số vốn đã phân bổ là 632.057,8 tỷ đồng, đạt 96,15% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ đã giao.
Tuy nhiên, có 20/44 bộ, cơ quan trung ương và 38/63 địa phương chưa phân bổ hoặc phân bổ chưa hết kế hoạch vốn đã được Thủ tướng Chính phủ giao. Tổng số vốn chưa phân bổ chi tiết là 25.291,1 tỷ đồng, chiếm 3,85% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao, trong đó: vốn NSTW là 10.751,7 tỷ đồng, vốn cân đối NSĐP là 14.539,4 tỷ đồng.
Về tình hình thanh toán vốn đầu tư công nguồn NSNN tháng 1, ước thực hiện 02 tháng kế hoạch năm 2024, Bộ Tài chính cho biết, ước thanh toán từ đầu năm đến ngày 29/2/2024 là 59.998,1 tỷ đồng, đạt 8,7% kế hoạch (đạt 9,13% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao) (cùng kỳ năm 2023 đạt 6,55% kế hoạch và đạt 6,97% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao).
Lý giải về việc chậm phân bổ vốn, Bộ Tài chính cho biết, đối với nguồn NSTW, tính đến thời điểm báo cáo có 20/44 bộ, cơ quan trung ương và 26/63 địa phương chưa phân bổ 10.751,7 tỷ đồng/225.000 tỷ đồng (chiếm 4,78% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao).
Cụ thể, vốn theo ngành, lĩnh vực chưa phân bổ là 7.961,8 tỷ đồng. Trong đó, vốn trong nước chưa phân bổ là 6.196 tỷ đồng có nguyên nhân là còn nhiều bộ, địa phương dự kiến bố trí cho các dự án khởi công mới nhưng chưa hoàn thiện thủ tục đầu tư. Một số bộ, ngành, địa phương dự kiến bố trí cho các dự án, nhiệm vụ đang trình Thủ tướng Chính phủ cho phép kéo dài thời gian bố trí vốn để thực hiện và hoàn thành. Một số bộ, ngành, địa phương dự kiến bố trí cho các dự án, nhiệm vụ đang tổng hợp để trình cấp có thẩm quyền điều chỉnh kế hoạch đầu tư công trung hạn làm căn cứ bố trí trong kế hoạch năm 2024…
Vốn nước ngoài chưa phân bổ chi tiết là 1.767 tỷ đồng có nguyên nhân là do nhiều dự án vướng mắc trong công tác đấu thầu, hoặc đang đàm phán, hoặc gặp vướng trong ký kết hiệp định sử dụng vốn…
Vốn CTMTQG chưa phân bổ trên 2.789 tỷ đồng do nhiều dự án khởi công mới đang thực hiện lập, phê duyệt dự án nên chưa đủ điều kiện để phân bổ vốn.
Đối với nguồn NSĐP, có 20/63 địa phương chưa phân bổ hết vốn cân đối NSĐP là 14.539,4 tỷ đồng (trong đó một số địa phương có số vốn chưa phân bổ lớn như: Hưng Yên 6.564 tỷ đồng (35,3% kế hoạch vốn cân đối NSĐP được Thủ tướng Chính phủ giao), Bắc Ninh 1.548 tỷ đồng (21,9% KH vốn cân đối NSĐP được Thủ tướng Chính phủ giao), Long An 1.107 tỷ đồng (17,1% KH vốn cân đối NSĐP được Thủ tướng Chính phủ giao) do địa phương để lại phân bổ sau, chưa phân bổ hết vốn đầu tư từ nguồn thu sử dụng đất, xổ số, bội chi NSĐP.
Để phân bổ hết nguồn vốn, tạo tiền đề cho công tác giải ngân vốn, Bộ Tài chính kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư (Bộ KHĐT) phối hợp với các bộ, cơ quan trung và địa phương báo cáo phương án xử lý cụ thể đối với các vướng mắc liên quan đến kế hoạch đầu tư vốn NSTW năm 2024 theo đúng Quyết định số 1603/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ và Nghị quyết số 20/NQ-CP ngày 05/02/2024 của Chính phủ về phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 1 năm 2024.
Đối với việc giao cho các đơn vị không trực thuộc làm chủ đầu tư tại một số Bộ, Bộ Tài chính đề nghị Thủ tướng Chính phủ giao Bộ KHĐT khẩn trương phối với các Bộ: Giao thông Vận tải, Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Lao động, Thương binh và Xã hội để kết luận thanh tra việc các Bộ giao cơ quan không trực thuộc làm chủ đầu tư, chịu trách nhiệm tổ chức triển khai thực hiện dự án đúng quy định của pháp luật về xây dựng, đầu tư công, ngân sách nhà nước.
Liên quan đến các dự án trọng điểm quốc gia, Bộ Tài chính đề nghị Bộ Giao thông Vận tải và địa phương: Triển khai nghiêm túc, quyết liệt các giải pháp thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công được Chính phủ quy định tại Nghị quyết về các nhiệm vụ, giải pháp thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán NSNN năm 2024; ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ - Trưởng ban Chỉ đạo tại Phiên họp lần thứ 9 Ban Chỉ đạo Nhà nước các công trình, dự án trọng điểm, quan trọng quốc gia ngành giao thông vận tải.
Đối với công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư, các địa phương giải quyết dứt điểm công tác GPMB theo tiến độ yêu cầu, trong đó tập trung vào việc xây dựng các khu tái định cư, ổn định cuộc sống người dân.
Đối với nguồn vật liệu cho thi công: Các địa phương khẩn trương xác định đủ nguồn cung vật liệu, phối hợp với các chủ đầu tư, nhà thầu thi công hoàn thành các thủ tục về mỏ vật liệu xây dựng thông thường theo cơ chế đặc thù của Quốc hội, Chính phủ, đáp ứng đủ trữ lượng, công suất theo tiến độ thi công.